Türkiye'de Mobil Ödeme. 05.04.2022
Yaklaşık 3 yıl önce başlayan pandemi sürecinin de etkisi ile çevrimiçi “online” alışveriş modeli geleneksel “yüz yüze” alışveriş modeline kıyasla eskisinden daha ciddi bir alternatif haline geldi.
Çevrimiçi alışveriş modelinin tüm ürün ve hizmet seçeneklerine aynı anda erişebilme imkanı vermesi, zaman ve mekandan kaynaklanan bazı kısıtları ortadan kaldırması, farklı teslimat seçenekleri arasından tercih yapabilme özgürlüğü sunması gibi avantajları kullanıcıların bu alternatife çok çabuk adapte olmasını sağladı.
Tesis ve personel maliyetlerinin dramatik oranda azalması ve tüketicilerin bu modele bu kadar hızlı uyum sağlaması çevrimiçi alışveriş modelini “yatırım yapılabilir” olarak karşımıza çıkardı.
Çevrimiçi Ödemelerin Önemi
Mobil ödeme, 27 Haziran 2013 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Ödeme, Menkul Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun “6493 Sayılı Kanun” ile hayatımıza girmiş çevrimiçi ödeme yöntemlerinden biridir.
6493 sayılı kanun mobil ödemeyi “Gönderen tarafından ödeme işleminin yapılmasına ilişkin onayın bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı aracılığıyla verildiği ve ödemenin ödeme hizmeti kullanıcısı ile mal veya hizmet sağlayan arasında sadece aracı olarak faaliyet gösteren bir bilişim veya elektronik haberleşme işletmecisine yapıldığı ödeme işlemi” şeklinde tanımlamaktadır.
Kısaca ifade etmek gerekirse, alışverişi tamamlamak için mobil ödeme yöntemini seçtiğimizde ödeme onayının verilmesinin ardından ödeyeceğimiz tutar GSM operatörü tarafından gelecek dönemin cep telefonu faturasına yansıtılır.
Mobil ödemenin gelişimini destekleyen faktörleri regülatör, servis sağlayıcılar (GSM operatörleri), üye iş yerleri (ürün ya da hizmet satışı yapan firmalar) ve kullanıcılar açısından inceleyebiliriz.
Regülatör Açısından Mobil Ödeme ;
Ödemelerin güvenli ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesine olanak sağlaması, nakitsiz topluma geçiş hedefini destekler nitelikte olması, kayıt dışı ekonomik faaliyetlerin engellenmesine yardımcı olması ve aynı zamanda TCMB regülasyonlarına tabii olup sıkı bir şekilde denetlenmesi gibi sebeplerle mobil ödeme regülatör açısından da destek görmektedir.
Servis Sağlayıcılar (GSM Operatörleri)
Açısından Mobil Ödeme ;Mobil ödeme modeli, GSM operatörlerine hem müşterilerine hızlı, pratik ve güvenli alışveriş deneyimi sunma hem de portföylerini genişletme imkanı sağlamaktadır. Yeni bir satış ve gelir kanalı oluşturması nedeniyle operatörler tarafından desteklenmektedir.
Kullanıcılar Açısından Mobil Ödeme ;
Genel olarak çevrimiçi mobil ödeme yaklaşımının kullanıcılara sunduğu avantajları; kullanım kolaylığı, güvenlik, izlenebilirlik başlıkları altında değerlendirebiliriz.
Kullanım kolaylığı:Mobil ödeme yaklaşımının kullanıcılarına sağladığı en önemli avantajlardan biri olarak görülmektedir. Alışverişinizi tamamlamak için “mobil öde” seçeneğini seçmeniz durumunda ödemenizi tamamlamanız saniyeler sürecektir.
Güvenlik:Online alışveriş modelinin önündeki en büyük engellerden bir tanesi tüketicilerin dolandırılma ve güvenlik kaygılarından dolayı mesafeli durmasıdır. Dolandırıcılık faaliyetlerinin önüne geçilebilmesi için TCMB ve MASAK gerekli aksiyonları alarak yeni regülasyonlar yayımlamıştır ve sektörü yakından takip etmektedir.
İzlenebilirlik:Hızlı, güvenli ve son derece kolay bir şekilde ödemelerin gerçekleşmesine olanak sağlayan mobil ödeme yöntemi aynı zamanda yapılan işlemlerin geriye dönük takip edilmesine imkan vermesinden dolayı tüketiciler tarafından tercih edilmektedir.
Üye İş Yeri Açısından Mobil Ödeme;Mobil ödeme satıcıların mevcut ödeme yöntemlerine bir yenisini ekleyerek yeni bir satış kanalı oluşturmakta; ödemelerin hızlı ve güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesine imkan sağlamaktadır.